Hooibergen bij boerderij De Kloekhorst

Op het erf van boerderij De Kloekhorst op landgoed Velhorst staan twee traditionele hooibergen: een eenroeder en een vijfroeder, zo genoemd naar het aantal roeden. 

Een hooiberg of kapberg is een vrijstaande bergplaats voor hooi of stro met een verstelbaar dak. Het dak kan langs palen, roeden geheten, omhoog en omlaag bewegen afhankelijk van de hoeveelheid opgeslagen hooi. Bij oude hooibergen zijn de roeden meestal van eikenhout en is het dak gedekt met riet. Vanaf 1930 komen er stalen en betonnen palen in gebruik, met lieren en katrollen en daken van golfplaat.

De balken van de kap zitten met pen- en gatverbindingen in elkaar. De kap rust op bergijzers, ijzeren staven die in de gaten van de roeden worden gestoken. Met een bergwinde, een soort vijzel, wordt de kap langs de roeden omhoog gekrikt.

Parapluberg

De eenroeder wordt naar zijn vorm ook wel parapluberg genoemd. De katrol op de roede illustreert hoe het dak van deze eenroeder met een lier omhoog en omlaag wordt gebracht.

Water en vuur

Wegens brandgevaar staan de hooibergen een eindje van de boerderij. De temperatuur kan in een hooiberg zo hoog oplopen (hooibroei) dat de berg in brand vliegt. Typerend voor de streek is de hartvormige ijzeren draadversiering op de punt van het dak.

• Bouwjaar: Eind 19e eeuw
• Architect: Streekeigen bouwstijl